Ülke ekonomisinin her geçen gün kötüye gittiğini üzülerek izliyoruz. Aslında vatandaş olarak yapabileceğimiz her türlü tasarrufu yapıyoruz ancak ülke ekonomisinin ipleri daha çok devletin elinde olduğu için yaptığımız tasarruf çok da bir şeyi değiştirmiyor. Ekonominin kötüye gitmesinin nedeninin ise, Türk lirasının yabancı paralar karşısında değer kaybetmesi olduğunu bugün ortaokuldaki çocuklar dahi biliyor. Ve bu değer kaybı son 5-6 ay içinde yaklaşık %50 olarak gerçekleşti. Somut bir örnek vermek gerekirse bundan 5-6 ay önce 500 TL’ye mal olan bir aylık market alışverişi, bugün yaklaşık 800 TL’ye mal oluyor.
Peki, ekonomik olarak dünyanın 1 numarası olarak görünen Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile Türkiye, market fiyatları açısından karşılaştırılırsa ortaya nasıl bir tablo çıkar? Bu sorunun cevabını Youtube’da kendi adıyla aynı olan bir kanaldan video paylaşımı yapan İlkay Zaman’ın bir videosu sayesinde öğrendik.
ABD’de yaşayan İlkay Zaman, ülkenin en ünlü süpermarket zinciri olan WalMart’ta 20 dakika süren bir alışveriş yapmış ve alışverişini videoya kaydederek fiyatlar hakkında izleyenleri bilgilendirmeyi amaçlamış. Biz de bu videoda yer alan 7 ürünün fiyatını, Türkiye’deki fiyatlarla karşılaştırdık. İşte ortaya çıkan tablo;
NOT: Fiyatları değerlendirirken lütfen 1 Doları Türk Lirası’na çevirme gafletinde bulunmayın. Fiyat karşılaştırması ülke paralarını birbirine çevirerek yapılmaz. Fiyat 1 birim paradır. TL, Dolar ya da Euro fark etmez.
1- Ekmek (ABD: 1 Dolar – Türkiye: 1.25 Lira)
WalMart’ta oldukça süslü bir pakette satılan ve etiketinde “Geleneksel Fransız Ekmeği” ibaresi yer alan bu ekmek 1 Dolar fiyat ile satılıyor. Türkiye’de paketsiz ekmeğin 1.25 Lira olduğunu düşündüğümüzde, ABD’de ekmek fiyatının daha uygun olduğunu söyleyebiliriz.
2- Kıyma (ABD: 5.38 Dolar – Türkiye: 45 Lira)
Eskiden bir tarım ve hayvancılık ülkesi olan Türkiye’de 1 kilogram kıymanın fiyatı 45 lira, ABD’de ise 5.38 Dolar.
3- Biftek (ABD: 7.93 Dolar – Türkiye: 70 Lira)
Kıyma gibi biftek de ABD’de oldukça uygun fiyata satılan bir gıda maddesi. Zira 1 kilogram bifteğin fiyatı Türkiye’de 70 lira, ABD’de ise yaklaşık 8 Dolar.
4- 0.5 Litrelik 32’li Su (ABD: 5 Dolar – Türkiye: 24 Lira )
ABD’de su fiyatı da ekmek fiyatı gibi Türkiye’ye göre daha uygun. Türkiye’de 0.5 litrelik 32’li su fiyatı 24 lirayken, ABD’de 5 dolar.
5- 24’lü Kutu Coca Cola (ABD: 7 Dolar – Türkiye: 60 Lira)
Coca Cola, anavatanı olan ABD’de yaklaşık 7 dolardan satılırken, Türkiye fiyatı 60 lira. Fotoğraftakinin Zero olduğuna bakmayın, hemen solunda normali de aynı fiyattan satılıyor.
6- Ananas (ABD: 2.50 Dolar – Türkiye: 15 TL)
Her ne kadar zengin meyvesi olarak ünlenen meyvelerden biri olsa da, fiyatı eskisi gibi yüksek olmadığı için Türkiye’de de tüketimi artmış durumda. Fiyatlara gelince, ABD’de 2.5 dolarken, Türkiye’de 15 lira.
7- Karides (ABD: 7.98 Dolar – Türkiye: 70 Lira)
Belki de deniz ürünleri arasında Türkiye’de en az tüketilen ürünlerden biridir karides. Ancak amacımız fiyat karşılaştırması olduğu için bu durumu fazla önemsemedik. Karides ABD’de yaklaşık 8 dolardan satılırken, Türkiye’de 70 liradan satılıyor.
Yalnız Amerika’da insanlar tl kazanmıyor.O yüzden dolar’ı tl’ye çevirmeniz saçma olmuş.
Türkiye’de 2000 tl kazanan biri ile Amerika’da 2000 dolar kazanan birini karşılaştırın.Kaçar kg et alabileceğini görüceksiniz.
Evet haklısınız ancak olaya alım gücü açısından baktığımız da pek çok üründe farklı bir tablo çıkmıyor. Bazı spesifik ürünlerde doların alım gücü daha fazla.
amerikada insanlar tl harcıyor da bizim mi haberimiz yok. 5 dolar olan 32’lik suyu tl bazında gösterip Türkiye’ye göre daha yüksek yazmanız nasıl parlak bir kafa. Sen 1 adet 32’lik suyu o birime alırken o aynı birimle 3 adet alıyor o zamanki fiyatlara göre.
dünya rezerv parasının sahibi yıllık ihracat rakamı 3 triyon dolar olan bir ülkeyi yıllık ihracat rakamı 150 milyar dolar olan bir ülke ile kıyaslayıp ” abd de et şu kadar süt şu kadar asgari ücretle şunu şu kadar alabiliyorsun ” gibi saçma sapan karşılaştırmaları oldum olası anlayamadım.
Dalga mı geçiyorsunuz da insanların beyniyle oynuyorsunuz? Dolar ile TL’yi karşılaştırmak nasıl bir cahillik? Birim fiyatından hesaplayacaksın. Burda ET 60 BİRİM AMERİKADA 8 BİRİM.
Herkes birim fiyat demiş hayır efendim, saatlik ücret olarak hesap yapılır sen 1 kilo et için kaç saat, o kaç saat çalışıyor. Benzer bir iş bulacaksın. Mesela Amerika’da şuan saati 10 dolar diye biliyorum en kötü yerde 15 dolara çıkıyormuş buda vasıfsız işçiler için. Böyle bakacaksın. Amerika Avrupa vs buralar çok ilerde türkler şuan geçmişleri ile övünüp, çöl faresi beslemek ile meşgul rüyamızda görürüz ancak
10 dolar falan değil. En yüksek 7 dolar. Ne gelişmişliğinden bahsediyorsunuz. Çok gelişmiş evet. Her sokağının başında evsizler yatıyor. Koronadan ölenleri evlerinin önüne çöp gibi atıyorlar. Çocuk kaçakçılığına devlet göz yumuyor. Her yıl milyonlarca çocuk kayboluyor. Cinayet, tecavüz hat safhada.Bizim başımızın ağrıdığı için gittiğimiz acil orda yok bile, kimse gidemiyor. Parası olmayanın yaşamaya hakkı yok orada. Diş hekimliği okuyorum ben. Amerikada olsan 120 bin doları gözden çıkarmam gerekiyordu. Burda ise bana ayda 550 lira burs veriyorlar üstüne. Medeniyet dediğin üç dişi kalmış canavar.
Aynı araba ABD de 24.500 USD Türkiye de 240.000 TL. ABD bin asgari ucretlisi 18 aylık maaşı ile o aracı alırken Türkiye de 98 aylık maaş lazım. O zamanda ABD li 7 araba alacak para yapıyor. Fıkra bu kadar.
2020 itibariyle ABD de saatlik taban ücreti 15 dolar. Yani 1 vasıfsız bi işte çalışarak 1 kilo biftek e 1 kilo kıyma alabiliyorsun. Aynı ürünleri Türkiye de alabilmek için 12 saat çalışman gerekiyor. Ne desem boş.